تسمه تایم چیست؟ و زمان مناسب تعویض تسمه ماشین : این قطعه پلاستیکی یکی از قطعات داخلی موتور خودرو است و وظیفه بسیار مهمی را در اختیار دارد. تسمه تایم در واقع ارتباط بین میل لنگ و سوپاپ‌ها را برقرار می‌کند. این قطعه در عملکرد صحیح سیستم احتراقی خودرو نقش مهمی داشته و وجود آن برای حرکت خودرو حیاتی است.
پارگی یا فرسودگی این قطعه پلاستیک عمل مکش، تراکم، انفجار و تخلیه در موتور را دچار اختلال کرده و می‌تواند موجب اتفاقات خطرناک زیادی شود. در واقع تسمه تایم در همه ماشین‌ها برای تنظیم زمان باز و بسته شدن سوپاپ‌ها مورد نیاز بوده و نبود آن به معنی نبود قطعه مکمل موتور است.
علاوه بر کیفیت قطعه تسمه تایم، محل قرارگیری آن نیز بسیار مهم است. بنابراین علاوه بر کیفیت، طرز صحیح جایگیری تسمه تایم نیز در عملکرد خودرو تاثیرگذار است.
در اتومبیل‌های قدیمی به جای تسمه تایم از نوعی زنجیر تایم استفاده می‌شد که امروزه بکارگیری این زنجیرها عملا منسوخ شده است. این زنجیرها به ندرت و تنها در صورت احتمال آسیب به خودرو تعویض می‌شدند و ایرادات زیادی هم داشتند.
شرکت‌های خودروسازی بزرگ به دلیل خطرساز بودن این زنجیرها، تسمه تایم را جایگزین کرده اند. با جایگزین شدن تسمه تایم‌های جدید، لازم است تا هر از گاهی وضعیت تسمه بررسی شده تا ایرادات احتمالی آن رفع شود. زمان تعویض این قطعه در هر خودرو متفاوت است ولی در هر صورت تعویض به موقع تسمه تایم ضروری است.
از این رو در این مقاله از خودرو ماگرتا تصمیم گرفته تا به زمان مناسب برای تعویض تسم تایم خودرو بپردازیم و مطالب جالبی را در این زمینه به شما عزیزان شرح دهیم. با ما همراه باشید.
همچنین بخوانید : نشانه های تسمه دینام خراب خودرو
وظیفه تسمه تایم در خودرو
همان طور که گفته شد وظیفه اصلی تسمه تایم انتقال نیرو از میل لنگ به میل سوپاپ و یا میل سوپاپ‌ها می‌باشد. این قطعه باعث ایجاد هماهنگی دقیق بین میل‌لنگ، میل سوپاپ و سوپاپ‌ها می‌شود و نقش بسیار مهمی در خودرو دارد.
اگر از جمله کسانی باشید که درباره نحوه عملکرد خودرو اطلاعات زیادی در دست دارید، حتما این را می‌دانید که نیروی تولید شده در موتور از پیستون به شاتون و سپس به میل لنگ منتقل می‌شود. این نیرو توسط دنده سر میل لنگ به تسمه تایم و توسط تسمه تایم به میل سوپاپ و در نهایت به سوپاپ‌ها منتقل می‌شود.
البته شایان ذکر است که تسمه تایم وظیفه چرخاندن واتر پمپ در بعضی خودروها را هم دارد و باید به این نکته نیز توجه داشت. روی سر میل لنگ و میل سوپاپ و واتر پمپ سه عدد دنده قرار گرفته‌اند که تسمه تایم روی آن‌ها قرار می‌گیرد و آن‌ها را می‌چرخاند.
این قطعه علاوه بر انتقال قدرت از میل لنگ به میل سوپاپ تنظیم زمان دقیق باز و بسته شدن سوپاپ‌ها و انجام دقیق ۴ عمل اصلی مکش، تراکم، انفجار و تخلیه را نیز برعهده دارد.
از آن جایی که زمان انجام این موارد باید خیلی دقیق باشد، بنابراین وجود کوچک‌ترین مشکلی در تسمه تایم باعث خراب شدن خودروی شما می‌شود و موتور خودرو بد کار می‌کند. در موتورهای احتراق داخلی به دلیل وابسته بودن اجزای داخلی موتور با هم عملکرد صحیح و هماهنگ این قطعات از اهمیت بالایی برخوردار است.
چرا که تمام این قطعات در یک لحظه باید یک وظیفه خاص و مکمل یکدیگر را انجام دهند و وظیفه ایجاد این هماهنگی بر عهده تسمه تایم خودرو می‌باشد.
پس این نتیجه را می‌گیریم که علاوه بر اینکه یک تسمه تایم باید از جنس و کیفیت خوب و بالایی برخوردار باشد، باید توسط تعمیرکار خبره و ماهر تعویض شود تا علاوه بر تایم گیری دقیق، تسمه تایم زود خراب و پاره نشود.
دانستن زمان مناسب برای تعویض تسمه تایم به شما کمک می‌کند تا صحت عملکرد این قطعه را برای همیشه تضمین کنید.
خطر پاره شدن تسمه تایم
در صورت باز شدن و یا پارگی تسمه، امکان آسیب جدی به دینام، غلطک‌های هرز گرد، پمپ هیدرولیک و سایر قطعات داخلی مرتبط با موتور خودرو وجود دارد پس باید مراقبت باشید که این قطعه هرگز با این مشکل روبرو نشود. معمولا موقع تعویض تسمه تایم، همه این قطعات با هم تعویض می‌شوند چرا که وقتی تسمه تایم پاره شده و با مشکل روبرو می‌شود، این قطعات نیز بایستی تعویض یا تعمیر شوند.
اگر به فروشگاه قطعات خودرو مراجعه کنید پکیج‌هایی از این قطعات را مشاهده خواهید کرد که به صورت یکجا به فروش می‌رسد و این نشان دهنده اهمیت تسمه تایم و تاثیر آن روی سایر قطعات است. یکی دیگر از مشکلات تسمه تایم، آسیب به سر سیلندر است.
در واقع با پاره شدن تسمه تایم خودروی شما، سوپاپ باز با سوپاپ در حال بالا آمدن برخورد کرده و سر سیلندر آسیب می‌بیند که این موضوع می‌تواند باعث جلوگیری از حرکت خودرو و خاموش شدن آن شود.
در برخی خودروها نیز با پاره شدن تسمه تایم و برای پیشگیری از آسیب بیشتر به دیگر قطعات، موتور خاموش می‌شود که البته خودروهای ایرانی معمولا دارای این آپشن نیستند؛ پس شما خودتان باید زمان مناسب تعویض تسمه تایم را برای جلوگیری از رخ دادن این حالت بدانید.
خاموش شدن ناگهانی موتور خودرو می‌تواند به دلیل پاره شدن تسمه تایم یا دلایل دیگر باشد پس اگر ماشین‌تان خاموش شد، دلیل آن حتما نباید خرابی تسمه تایم بوده و شاید دلایل دیگری رخ داده باشد.
این مورد در هنگام رانندگی در جاده بسیار مشکل ساز است و مواردی هم مشاهده شده که این اتفاق سبب تصادف و واژگونی خودرو شده است.
قبل از سفر حتما خودرو را برای سرویس به یک مکانیک نشان دهید تا در صورت مشکل تسمه تایم یا قطعات دیگر آن‌ها را تعمیر یا تعویض نماید.
نشانه‌های خرابی تسمه تایم خودرو
خیلی از دوستان از ما می‌پرسند که خراب شدن تسمه تایم خودرو چه نشانه‌هایی دارد؟ در این قسمت رایج‌ترین نشانه‌هایی که به شما می‌گوید زمان تعویض این قطعه فرا رسیده است را بررسی کرده ایم.
شنیدن صدای عجیب و شبیه به تیک تیک از جلوی خودرو
میل لنگ نیروی مورد نیاز میله‌های متصل به موتور را که در محفظه احتراق به پیستون وصل هستند تولید می‌نماید.
میل بادامک نیز وظیفه سوخت‌رسانی به محفظه احتراق و خارج شدن دود انفجار از اگزوز را بر عهده دارد. این دو قطعه به نوعی مکمل یکدیگر هستند و ایجاد مشکل در هر کدام دیگری را با مشکل روبرو می‌کند.
یکی از علائم خراب شدن تسمه تایم در خودرو، صدایی غیرمعمولی (شبیه تیک تیک) است که درون موتور احساس می‌شود. این صدا می‌تواند نشانه‌ی فشار پایین روغن یا روغن کم در موتور نیز باشد که دلیل آن یا از روغن موتور و یا از فیلتر روغن می‌باشد.
اگر صدایی مثل تیک تیک شدید و مداوم را از جلوی ماشین احساس کردید، حتما ماشین خود را به تعمیرگاه ببرید تا مشکل به وجود آمده حل شده و این صدا که مربوط به تسمه تایم یا روغن موتور است از بین برود.
از آنجایی که تسمه تایم نقشی بسیار حیاتی در خودرو دارد پیشنهاد می‌کنیم به صورت دوره‌ای و قبل از این که هرگونه صدایی در ماشین خود احساس کنید خودرویتان را به تعمیرگاه برده و آن را به یک مکانیک خوب و مجرب نشان دهید.
استارت نخوردن ماشین
یکی دیگر از علائم خرابی تسمه تایم ماشین روشن نشدن موتور خودرو است. اگر تسمه تایم ماشین شما با مشکل روبرو شده و پاره شده باشد، هنگامی که سوئیچ را درون خودرو می‌چرخانید ممکن است صدای استارت را مثل همیشه بشنوید اما از آنجایی که تسمه تایم وظیفه دارد میل لنگ و میل بادامک را بچرخاند و عامل اصلی روشن شدن خودرو است، پس خودرو شما روشن نخواهد شد و به طبع حرکت نمی‌کند.
البته اگر خودرو روشن نشود ممکن است دلایل دیگری هم وجود داشته باشد اما پیشنهاد می‌کنیم از طریق تماس با مکانیک مشکل ایجاد شده را حل کنید. طبق تجربه در بیشتر مواردی که خودرو روشن است، تسمه تایم پاره می‌شود و دلیل اصلی روشن نشدن خودرو نیز همین مورد است.
اگر تسمه تایم خودرو پاره شود مشکلاتی مثل خرابی سر سیلندر، میل لنگ‌ها و پمپ روغن را نیز به دنبال خواهد داشت. پس حتماً به صحت عملکرد تسمه تایم توجه کرده و آن را به موقع بررسی و تعویض نمایید.
همچنین به علائم پاره شدن تسمه تایم دقت کرده و قبل از آن که مشکلات بزرگ‌تری برایتان ایجاد شود آن را حل کنید.
عملکرد اشتباه و ضعیف دور موتور
در شرایطی که دندانه‌های تسمه تایمینگ خورده شده باشند و یا تسمه شُل شده باشد، در زمان شتاب‌گیری دور موتور بالاتر از حد معمول خواهد رفت.
بنابراین اگر هنگام حرکت شتابی خودرو مشاهده کردید که دور موتور بالاتر از حد معمول و همیشگی است، حتما خودرو را متوقف کرده و تسمه تایم آن را بررسی کنید.
پاره شدن تسمه تایم در سرعت بالا و شتاب‌های سنگین می‌تواند باعث آتش گرفتن موتور ماشین و از بین رفتن آن شود.
خروج دود بیش از حد از اگزوز خودرو
از دیگر علائم پاره شدن و ایجاد تسمه تایم در خودرو خروج دود بیش از حد از اگزوز است. این دود به قدری زیاد است که کاملا متوجه خواهید شد یک اتفاق عجیب و غیرعادی در خودرو شما رخ داده است.
وقتی تسمه تایم به درستی کار نمی‌کند، موتور باید بیش از معمول تلاش کند تا قطعات به حرکت درآیند و به همین علت دود بیشتری تولید شده و از اگزوز خارج می‌شود.
دود خارج شده از اگزوز به رنگ سفید بوده و بوی سوختگی آن کاملا مشهود است. اگر با این حالت روبرو شدید حتما ماشین را متوقف کرده و به نزدیک‌ترین تعمیرگاه برسانید.
نشانه‌های ظاهری خراب شدن تسمه تایم
اگر هر کدام از علائم پاره شدن تسمه تایم را مشاهده کرده و احساس کردید که شاید تسمه خودروی شما دچار مشکل شده است، تسمه را بررسی کنید و مطمئن شوید که نشانه‌های خرابی آن را نداشته باشد.
این نشانه‌ها شامل ترک خوردن تسمه، ایجاد خراش روی آن، از بین رفته دندانه‌های تسمه و براق شدن آن است. اگر دارای این نشانه‌ها بود به نزدیک‌ترین تعمیرگاه مراجعه و خودرویتان را به مکانیک نشان دهید.
همچنین در صورت مشاهده موارد یاد شده، آرامش خود را حفظ کرده و سعی کنید از خودرو استفاده نکنید.
میس فایر شدن موتور
همان طور که در ابتدای این مقاله از ماگرتا گفتیم چرخش میل لنگ و میل بادامک توسط تسمه تایم انجام می‌شود.
اگر تسمه تایم به درستی کار نکند و زمان‌بندی باز و بسته شدن دریچه ورودی سوخت و خروجی دود به هم بریزد ممکن است موتور دچار حالت میس فایر شده و در صورت بی‌توجه بودن به آن مشکلات بزرگ‌تر و خطرناک‌تری گریبان گیر شما شود.
نشت و خروج روغن از جلوی ماشین
اگر تسمه تایم خودرو شما با مشکل روبرو شود، این احتمال وجود دارد که از تسمه تایم آن روغن چکه کند.
قسمتی که تسمه تایم در آن قرار دارد توسط یک سری پیچ و مهره محافظت می‌شوند و اگر به نشت روغن اهمیت ندهید، با گذشت زمان تسمه شُل شده و با پاره شدن می‌تواند هزینه سنگینی را برای شما متحمل شود.
خرابی تسمه تایم علاوه بر بالا رفتن دمای خودرو شما، باعث جوش آوردن موتور نیز شده و اتفاق بسیار ناخوشایندی است پس به این مورد هم توجه کافی داشته باشید.
زمان مناسب تعویض تسمه تایم خودروهای مختلف بر حسب کیلومتر
- خودرو پراید: هر ۸۰ هزار کیلومتر
- خودرو پژو ۴۰۵: هر ۶۰ هزار کیلومتر
- خودرو پژو ۴۰۵ TU3 موتور ۱.۴ لیتری: هر ۷۰ هزار کیلومتر
- خودرو پژو ۲۰۶ تیپ ۲: هر ۷۰ هزار کیلومتر
- خودرو پژو ۲۰۶ تیپ ۵: هر ۶۰ هزار کیلومتر
- خودرو رانا: هر ۶۰ هزار کیلومتر
- خودرو تندر ۹۰: هر ۴۵ هزار کیلومتر
- خودرو مگان ۲۰۰۰: هر ۶۰ هزار کیلومتر
- خودرو لوگان (تندر۹۰): هر ۴۰ هزار کیلومتر
- خودرو کیا ریو: هر ۶۵ هزار کیلومتر
- خودرو زانتیا: هر ۶۵ هزار کیلومتر
- خودرو مزدا ۳۲۳: هر ۷۰ هزار کیلومتر
- خودرو تویوتا کرولا: هر ۹۰ هزار کیلومتر
- خودرو هیوندای آوانته: هر ۱۰۰۰۰۰ کیلومتر
- خودرو هیوندای ورنا: هر ۶۵۰۰۰ کیلومتر
- خودرو مزدا ۳۲۳: هر ۷۰۰۰۰ کیلومتر
- خودرو تویوتا کرولا ۲۰۰۵ – ۲۰۱۲: هر ۹۰۰۰۰ کیلومتر
- خودرو فولکس واگن کدی: هر ۸۵۰۰۰ کیلومتر
- خودرو فولکس واگن گل: هر ۸۵۰۰۰ کیلومتر
از این که تا پایان مطلب تسمه تایم و علائم خرابی تسمه تایم و زمان مناسب تعویض آن با ماگرتا همراه ما بودید سپاسگزاریم؛ شما عزیزان می‌توانید سوالات، پیشنهادات و انتقادات خود را در زمینه با این مطلب و سایر مطالب ارائه شده از طریق بخش نظرات به اطلاع ما و سایر کاربران برسانید.
