جواب سوالات قلمرو زبانی ، ادبی و فکری درس ششم فارسی دهم

جواب سوالات قلمرو زبانی ، ادبی و فکری درس ششم فارسی دهم ؛ در این مطلب از بخش آموزش و پرورش ماگرتا با پاسخ و جواب سوال های کارگاه متن پژوهی قلمرو زبانی ، قلمرو ادبی و قلمرو فکری صفحه ۵۰ و ۵۱ درس ۶ ششم مهر و وفا کتاب فارسی دهم تجربی ، انسانی و ریاضی متوسطه دوم آشنا می شوید. در ادامه با ما همراه باشید.

بعدی: معنی گنج حکمت حقه راز فارسی دهم
معنی و آرایه های درس هفتم جمال و کمال فارسی دهم
جواب قلمرو زبانی و ادبی و فکری درس هفتم فارسی دهم
معنی و آرایه های شعر بوی گل و ریحان ها فارسی دهم

جواب سوال های قلمرو زبانی صفحه 50 درس ششم فارسی دهم

۱) معنای واژه های مشخّص شده را بنویسید.

ارباب حاجتیم و زبان سؤال نیست / در حضرت کریم تمنّا چه حاجت است _حافظ

پاسخ: حضرت: در متن درس درگاه، آستانه، پیشگاه مجاز از معشوق (در این بیت: محضر ، حضور)

تعلیم ز ارّه گیر در امر معاش / نیمی سوی خود می‌کش و نیمی می‌پاش _{ابوسعید ابوالخیر}

پاسخ: معاش: در درس معاش: زندگی، زیست، زندگانی کردند (در این بیت مایه‌ی زندگی لباس و غذا و…. ، روزی)

۲) در جمله، ضمایر پیوسته (متّصل) در سه نوع نقش دستوری ظاهر می‌شوند:

الف) مفعول

ای صبح دم، ببین که کجا می‌فرستمت / نزدیک آفتاب وفا می‌فرستمت _خاقانی

می‌فرستمت (تو را می‌فرستم  ← ـَ‌ ت (تو): مفعول

آن که عمری می‌دویدم در پی او سو به سو / ناگهانش یافتم با دل نشسته روبه‌رو _{شمس مغربی}

ناگهانش یافتم (او را یافتم) ← ـَ‌ ش (او): مفعول

ب) متمّم:

گوش کن پند، ای پسر، وز بهر دنیا غم مخور / گفتمت چون دُر حدیثی گر توانی داشت هوش _حافظ

گفتمت (به تو گفتم) ← ـَ‌ ت (تو): متمم

چو یار نیست به تسکین خلق نتوان زیست / که دوستان اگرم دل دهند، جان ندهند _{امیرخسرو دهلوی}

اگرم دل دهند(اگر به من دل دهند) ← ـَ‌  م (به من): متمم

پ) مضاف الیه:

حُسنت به اتفّاق ملاحت جهان گرفت / آری به اتفّاق، جهان می‌توان گرفت _حافظ

حُسنت (حُسن تو) ← ـَ‌ ت (تو): مضاف الیه

لاله دیدم، روی زیبای توام آمد به یاد / شعله دیدم، سرکشی‌های توام آمد به یاد _{رهی معیّری}

آمد به یادم (یادِ من) ← ـَ‌ م (من): مضاف الیه

در شعر «مهر و وفا»، نمونه‌ای از کاربرد ضمایر پیوسته (متّصل) را بیابید و نقش دستوری آن را مشخّص کنید.

پاسخ: در مصراع: خداش در همه حال از بلا نگه دارد ← خداوند در همه حال او را از هر بلا و آفتی حفظ می‌کند.. ← «ــَــ ش» در نقش مضافٌ‌الیه آمده است.

جواب سوال های قلمرو ادبی صفحه 51 درس ششم فارسی دهم

۱) در متن درس، دو نمونه «مجاز» بیابید و مفهوم آنها را بنویسید.

پاسخ: دلا معاش چنان کن که گر بلغزد پای / فرشته‌ات به دو دست دعا نگه دارد | دل: مجاز از وجود
سر و زر و دل و جانم فدای آن یاری / که حق صحبت مهر و وفا نگه دارد | سر و زر و دل و جان: مجاز از همه چیز (جان)

۲) در ادبیات فارسی، شاعران یا نویسندگان، واژۀ «صبا» را در کدام مفهوم نمادین به کار می‌برند؟

پاسخ: پیام رسان (پیک یا قاصد) بین عاشق و معشوق / نماد پیغام رسانی

۳) هرگاه در عبارت یا بیتی، کلمه‌ای به چند معنا در كلام به كار رود، آراه‌ی «ايهام» پديد می‌آيد؛ ايهام از ریشهٔ «وَهم» و به معنای «به وهم و گمان انداختن» است. همان گونه که در مصراع «بی مهر رُخت روز مرا نور نمانده است.» كلمه «مهر» در دو معنای مختلف « خورشید» و «محبّت» به كار رفته است.

بیت زیر «حافظ» را از نظر کاربرد آرایه «ایهام» بررسی کنید.

«گفتم که بوی زلفت گمراه عالمم کرد / گفتا اگر بدانی هم اوت رهبر آید» _حافظ

پاسخ: بوی: ۱) عطر و شمیم و رایحه / ۲) امید و آرزو

پاسخ قلمرو فکری صفحه 51 درس ششم فارسی دهم

۱) با توجّه به متن درس، حافظ، شرط وفاداری معشوق را در چه می داند؟

پاسخ: نقض عهد و پیمان و وفای به عهد (سرِ عهد خود بودن) / نگه داشتن سر رشته عهد و پیمان

۲) بيت زير «حافظ»، با كدام قسمت از متن درس، ارتباط مفهومی دارد؟

تا نگردی آشنا، زین پرده رمزی نشنوی / گوش نامحرم نباشد جای پیغام سروش _حافظ

پاسخ: با بیت دوم: حدیث دوست نگویم مگر به حضرت دوست / که آشنا سخن آشنا نگه دارد

۳) از کدام بیت درس، می‌توان مفهوم آیۀ شریفۀ «وَ مَن یَتَوَکَّل عَلَی اللهِ فَهُوَ حَسبُهُ.» را دریافت؟

پاسخ: از بیت ششم: ز دست بنده چه خیزد خدا نگه دارد / بیت اول : خداش در همه حال از بلا نگه دارد

توجه: برای مشاهده معنی شعر و آرایه های درس ششم فارسی دهم، وارد لینک «معنی شعر مهر و وفا درس ششم فارسی دهم» شوید.

قبلی: جواب درک و دریافت صفحه ۴۵ فارسی دهم
معنی شعر همای رحمت فارسی دهم
جواب سوالات کارگاه متن پژوهی درس پنجم فارسی دهم
معنی و آرایه های شعر درس پنجم فارسی دهم

توجه: شما دانش آموز پایه دهم رشته های نظری ریاضی ، تجربی و انسانی می توانید برای دسترسی سریع و آسان تر به معنی کلمات و جواب سوالات تمرین درس های کتاب ادبیات فارسی دهم متوسطه دوم ، در انتهای عنوان خود عبارت «ماگرتا» را نیز در گوگل جستجو کنید.

در انتها امیدواریم که مقاله جواب سوال های کارگاه متن پژوهشی قلمرو زبانی ، ادبی و فکری صفحه 50 و 51 درس 6 ششم کتاب ادبیات فارسی دهم ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد.