جواب تمرین های کارگاه متن پژوهی درس هفتم فارسی دوازدهم

جواب تمرین های کارگاه متن پژوهی درس هفتم فارسی دوازدهم ؛ در این نوشته با جواب سوالات تمرینات کارگاه متن پژوهی قلمرو های ادبی و زبانی و فکری صفحه ۵۶ و ۵۷ و ۵۸ درس ۷ هفتم در حقیقت عشق کتاب ادبیات فارسی ۳ دوازدهم متوسطه دوم رشته های تجربی و ریاضی و انسانی و فنی حرفه ای آشنا می شوید. در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا همراه ما باشید.

بعدی: معنی شعر صبح ستاره باران فارسی دوازدهم
جواب درک و دریافت شعر صبح ستاره باران فارسی دوازدهم
معنی و آرایه های درس هشتم از پاریز تا پاریس فارسی دوازدهم
جواب قلمروهای کارگاه متن پژوهی درس هشتم فارسی دوازدهم
معنی گنج حکمت سه مرکب زندگی دوازدهم

جواب قلمرو زبانی صفحه ۵۶ و ۵۷ درس هفتم فارسی دوازدهم

۱) متن درس، معادل معنایی برای قسمت‌های مشخّص شده، بیابید.

🟦 بیم آن است کز غم عشقت / سر بر آرد دلم به شیدایی _{(فخرالدّین عراقی)}

پاسخ: سودایی

🟦 درد هرکس را که بینی در حقیقت چاره دارد / من ز عشقت با همه دردی که دارم ناگریزم _{(فروغی بسطامی)}

پاسخ: لابُد

۲) واژه‌های مهمّ املایی را در متن درس بیابید و بنویسید.

پاسخ: وصول – مطلوب – غایت – مأوا – فرض – حیات – قوت – عین‌القضات – تمهیدات – طالب حُسن – واسطه

۳) به جمله‌های زیر و نقش دستوری واژه‌ها توجّه کنید:

الف) عشق (نهاد)، آزادی (مسند) است (فعل اسنادی).

ب) برخی (نهاد) عاشق (مفعول) را دیوانه (مسند) می‌پندارند (فعل).

پ) عشق حقیقی (نهاد)، دل و جان (مفعول) را پاک (مسند) می‌گرداند (فعل).

در جمله‌هایی که با فعل اسنادی (است، بود، شد، گشت، گردید و …) ساخته می‌شوند؛ «مسند» وجود دارد؛ مانند جملهٔ «الف». در جملهٔ مذکور، «مسند»، یعنی «آزادی» به «نهاد»، یعنی «عشق» نسبت داده شده است.

با برخی از فعل‌ها می‌توان جمله‌هایی ساخت که علاوه‌ بر مفعول، دربردارندهٔ «مسند» نیز باشند؛ مانند جمله‌های «ب» «پ».
درجملهٔ «ب» واژه‌ٔ «دیوانه» که در جایگاه «مسند» قرار گرفته است، دربارهٔ چگونگی «مفعول»، یعنی«عاشق» توضیح می‌دهد: در واقع می‌توانیم بگوییم: «عاشق، دیوانه است.» در جملهٔ «پ»، «مسند» یعنی واژه‌ٔ «پاک»، کیفیتی را به «مفعول»، یعنی «دل و جان» می‌افزاید؛ به بیان دیگر می‌توان گفت: «دل و جان، پاک است.»

بنابراین جمله‌هایی نظیر «ب» و «پ» را می‌توان به جمله‌هایی با ساختار «نهاد + مسند + فعل» تبدیل کرد.

عمدهٔ فعل‌های این گروه عبارت‌اند از:

🟦 «گردانیدن» و فعل‌های هم‌معنی آن؛ مثل «نمودن، کردن، ساختن»

🟦 «نامیدن» و فعل‌‌های هم‌معنی آن؛ مثل «خواندن، گفتن، صدا کردن، صدازدن»

🟦 «شمردن» و فعل‌‌های هم‌معنی آن؛ مثل «به شمار آوردن، به حساب آوردن»

🟦 «پنداشتن» و فعل‌‌های هم‌معنی آن؛ مثل «دیدن، دانستن، یافتن»

توجّه: در برخی از جمله‌‌ها، «مسند» همراه با «متمّم» به کارمی‌رود. کاربرد چنین جمله‌هایی در زبان فارسی اندک است؛ نمونه:

🟦 مردم (نهاد) به او (متمّم) دهقانِ فداکار (مسند) می‌گفتند (فعل).

در جملهٔ مذکور، «مسند» یعنی «دهقانِ فداکار»، دربارهٔ «متمّم» (او) توضیحی ارائه می‌دهد؛ یعنی می‌توانیم بگوییم: «دهقانِ فداکار است.»

🟦 اکنون از متن درس برای هر یک از الگوهای زیر نمونه‌ای بیابید و بنویسید.

الف) نهاد + مسند + فعل ==> پاسخ: عشق (نهاد)، آتش (مسند) است (فعل اسنادی). 
نهاد + مسند + فعل ==> پاسخ: حُسن (نهاد)، مطلوبِ همه (مسند) است (فعل اسنادی).

ب) نهاد + مفعول + مسند + فعل ==> پاسخ: همه (نهاد)، محبّت (مفعول) را، عشق (مسند) خوانند (فعل).
نهاد + مفعول + مسند + فعل ==> پاسخ: و او (نهاد) خود (مفعول) را ایثار عشق (مسند) کند (فعل).

جواب قلمرو ادبی صفحه ۵۷ و ۵۸ درس ۷ فارسی دوازدهم

۱) کاربرد نمادین «پروانه» را در متن درس و سرودهٔ زیر بررسی و مقایسه کنید.

ببین آخر که آن پروانهٔ خوش / چگونه می‌زند خود را به آتش
چو از شمعی رسد پروانه را نور / درآید پرزنان پروانه از دور _(عطار)

پاسخ: در هر دو سروده و متن درس «پروانه» نماد عاشق راستین است کسی که در راه معشوق جان خود را فدا می‌کند. تمام زندگی او معشوق است و بدون او نمی‌تواند زندگی کند.

۲) برای هر یک از آرایه‌های زیر، نمونه‌ای از متن درس بیایبد.

پاسخ: کنایه: رخت نهادن کنایه از اقامت کردن
تشبیه: آتش عشق – عشق، همه خود آتش است
سجع: ازجمله نام‌های حُسن یکی جمال است و یکی کمال

پاسخ قلمرو فکری صفحه ۵۸ درس هفتم فارسی دوازدهم

۱) سهروردی، شرط دست‌یابی به عالم عشق را چه می‌داند؟

پاسخ: شرط دستیابی به عالم عشق این است که انسان، معرفت و محبّت را مانند دو پلّه از نردبان کمال قرار دهد.

۲) درک و دریافت خود را از عبارت‌های زیر بنویسید.

الف) سودای عشق از زیرکی جهان بهتر ارزد و دیوانگی عشق بر همه عقل‌ها افزون آید.

پاسخ: مفهوم: عشق برتر از هر عقل و خردی است. (نویسنده عاشقی و عاشقان را برتر و بالاتر از همهٔ خردمندان عاقلان می‌داند.)

ب) ای عزیز، به خدا رسیدن فرض است، و لابد هرچه به واسطهٔ آن به خدا رسند، فرض باشد به نزدیک طالبان.

پاسخ: یعنی هر چیزی که بتواند انسان را به خدا نزدیک کند داشتن آن برای عاشقان واجب است.

۳) دربارهٔ ارتباط معنایی هر بیت زیر با متن درس توضیح دهید.

الف) صبر بر داغِ دل سوخته باید چون شمع / لایق صحبت بزم تو شدن آسان نیست _{(هوشنگ ابتهاج)}

پاسخ: ارتباط: به حُسن که مطلوب همه است دشوار می‌توان رسید؛ زیرا که وصول به حُسن ممکن نشود الّا به واسطهٔ عشق و عشق هر کسی را به خود راه ندهد.

توضیح: هر دو متن بر این باورند که برای رسیدن به محبوب و معشوقِ خویش باید سختی‌ها را تحمّل کرد و هرکسی شایستگی رسیدن به معشوق را ندارد مگر عاشق واقعی.

ب) من که هرآنچه داشتم اوّل ره گذاشتم / حال برای چون تویی اگر که لایقم بگو _{(محمّد علی بهمنی)}

پاسخ: ارتباط با: در عشق قدم نهادن کسی را مسلّم شود که با خود نباشد و ترک خود کند و خود را ایثار عشق کند.

توضیح: هر دو متن معتقدند که رسیدن به معشوق لیاقتِ همنشینی با او زمانی به دست می‌آید که عاشق همه چیز خود را فدا کند و حتی جان خود را در این راه بگذارد.

پ) بی عشق زیستن را جز نیستی، چه نام است؟ / یعنی اگر نباشی، کار دلم تمام است _{(حسین منزوی)}

پاسخ: ارتباط با: وجود عاشق از عشق است، بی عشق چگونه زندگانی کند؟ حیات از عشق می‌شناس و ممات بی‌عشق می‌یاب.

توضیح: هر دو متن انسان بدون عشق را مرده‌ای بیش نمی‌دانند. بی‌عشق زندگی کردن مساوی با مرگ نیستی است. کسی که عاشق نباشد، مرده‌ای بیش نیست.

ت) تواند حلقه بر در زد حریم حُسن را / در رگ جان، هر که را چون زلف، پیچ و تاب است _{(صائب تبریزی)}

پاسخ: ارتباط با: و به حسن – که مطلوب همه است – دشوار می‌توان رسیدن؛ زیرا که وصول به حسن ممکن نشود؛ الّا به واسطهٔ عشق.

توضیح: هر دو متن بر این باورند که زمانی می‌توان به معشوق رسید و حلقه بر درگاه او کوبید که عاشق واقعی بود.

توجه: برای مشاهده معنی و آرایه های درس هفتم فارسی دوازدهم، وارد لینک «معنی و آرایه های درس هفتم در حقیقت عشق فارسی دوازدهم» شوید.

قبلی: معنی گنج حکمت آفتاب جمال حق فارسی دوازدهم
جواب قلمرو های کارگاه متن پژوهی درس ششم فارسی دوازدهم
معنی و آرایه های شعر نی نامه درس ششم فارسی دوازدهم
جواب درک و دریافت روان خوانی جاسوسی که الاغ بود فارسی دوازدهم

توجه: شما دانش آموزان عزیز و کوشا می توانید برای دسترسی سریع تر و بهتر به مطالب کمک درسی کتاب فارسی پایه دوازدهم متوسطه دوم ، کلمه و عبارت « ماگرتا » را به همراه مطلب مورد نظر خود جستجو کنید.

در انتها امیدواریم که مقاله جواب و پاسخ تمرین های قلمروهای کارگاه متن پژوهی صفحه ۵۶ و ۵۷ و ۵۸ درس ۷ هفتم ادبیات فارسی دوازدهم ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. سوالات خود را در بخش نظرات بیان کنید.