جواب قلمرو زبانی و ادبی و فکری درس دوم فارسی یازدهم

جواب قلمرو زبانی و ادبی و فکری درس دوم فارسی یازدهم ؛ در این نوشته با جواب سوالات تمرین کارگاه متن پژوهی قلمرو های ادبی و زبانی و فکری صفحه ۲۱ و ۲۲ و ۲۳ درس ۲ دوم قاضی بست کتاب ادبیات فارسی یازدهم متوسطه دوم رشته های تجربی و ریاضی و انسانی و فنی حرفه ای آشنا می شوید. در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا همراه ما باشید.

بعدی: معنی و آرایه های شعر زاغ و کبک فارسی یازدهم
جواب درک و دریافت شعر زاغ و کبک صفحه ۲۵ فارسی یازدهم
معنی شعر در امواج سند درس سوم فارسی یازدهم
جواب قلمرو های کارگاه متن پژوهی درس سوم فارسی یازدهم
معنی گنج حکمت چو سرو باش فارسی یازدهم

جواب قلمرو زبانی صفحه ۲۱ و ۲۲ درس دوم فارسی یازدهم

۱) از متن درس، با توجّه به رابطه‌ی معنایی «تناسب»، واژه‌های مناسب انتخاب کنید و در جاهای خالی قرار دهید.

🟦 خیلتاش، حَشَم، ندیم، خادم
🟦 رقعت، خط، دبیر، قلم

۲) معادل معنایی فعل‌های زیر را از متن درس بیابید و بنویسید.

🟦 فرمان داد. (مثال داد)
🟦 سوار اسب شد. (بر نشست)
🟦 اجازهٔ حضور داده شود. (بار داده آید)

۳) کاربرد معنایی واژه‌ی «محجوب» را در عبارت‌های زیر بررسی کنید.

🟦 محجوب گشت از مردمان، مگر از اطبّا و… .
🟦 مردی محجوب بود و دیده و دلش از گناه به دور.

پاسخ: در عبارت اول به معنای پنهان شدن
در عبارت دوم به معنای باحیا بودن

۴) به دو جمله‌ی زیر و تفاوت آن‌ها توجّه کنید:
الف) مریم کتاب می‌خواند.
ب) کتاب خوانده می‌شود.
فعل جمله‌ی «الف» به «نهاد» و فعل جمله‌ی «ب» به نهادی که قبلاً مفعول بوده است، نسبت داده شده است. فعل جمله‌ی «الف» را «معلوم» و فعل جمله‌ی دوم را «مجهول» می‌نامیم.
با دقّت در جدول زیر، با ساخت و شیوه‌ی مجهول کردن جمله‌ی معلوم آشنا می‌شویم:

همان طور که می‌یبینید در مجهول ساختن جمله‌ی معلوم:
الف) نهاد جمله‌ی معلوم را حذف می‌کنیم.
ب) مفعولِ جمله‌ی معلوم را در جایگاه نهاد قرار می‌دهیم.
پ) فعل اصلی جمله را به شکل «بن ماضی + ه/ ــه» می نویسیم؛ سپس، از «شدن»، فعلی متناسب با شناسه و زمانِ فعل اصلی می‌آوریم.
ت) در مرحله آخر، شناسه فعل را با نهاد جدید، از نظر شمار (مفرد یا جمع) مطابقت می‌دهیم.
توجّه: امروزه، فعل مجهول به کمک مصدر «شدن» ساخته می‌شود امّا در گذشته، با فعل‌های دیگری، مانند «آمدن» و «گشتن» نیز ساخته می‌شد.

🟦 اکنون از متن درس، نمونه هایی از فعل مجهول بیابید و معادل امروزی آن‌ها را بنویسید.

پاسخ: در این دو سه روز، بار داده آید. ← (بار داده شود)
پیغامی ست سویِ بونصر در بابی، تا داده آید. ← (داده شود)
و نامه نبشته آمد. ← (نوشته شد)

جواب قلمرو ادبی صفحه ۲۲ درس ۲ فارسی یازدهم

۱) دو نمونه از ویژگی‌های نثر متن درس را بیابید.

پاسخ: ۱) جابه‌جایی ارکان دستوری جمله: نمونه: محجوب گشت از مردمان – می‌فرستاد فرودِ سرای – آن را امیرالمؤمنین می‌ روا دارد ستدن.
۲) جملات کوتاه (ایجاز): به کران آب فرود آمدند و خیمه‌ها و شراع‌ها زده بودند. نان بخوردند و دست به شراب بردند.
۳) توجه به جزئیات و توصیف دقیق صحنه‌ها: یافتم خانه تاریک کرده و پرده‌های کتاب آویخته و تر کرده و بسیار شاخه‌ها نهاده و…..

۲) در عبارت های زیر، «مجاز» ها را بیابید و مفهوم آن‌ها را بنویسید.

الف) به کرانِ آب فرود آمدند و خیمه‌ها و شراع‌ها زده بودند.

پاسخ: آب مجاز از رودخانه

ب) زَری که سلطان محمود به غَزو از بت خانه‌ها به شمشیر بیاورده باشد و بتان شکسته و پاره کرده.

پاسخ: شمشیر مجاز از جنگ

پاسخ قلمرو فکری صفحه ۲۳ درس دوم فارسی یازدهم

۱) معنی و مفهوم عبارت زیر را به نثر روان بنویسید.
«امیر از آن جهان آمده به خیمه فرود آمد و جامه بگردانید.»

پاسخ: امیر مسعود که از مرگ نجات یافته بود به چادر خود رفت و لباس‌هایش را عوض کرد.

۲) با توجّه به جمله‌ی زیر، به پرسش‌ها پاسخ دهید:
«این مردِ بزرگ و دبیرِ کافی، به نشاط، قلم درنهاد.»

الف) مقصود از «این مرد» چه کسی است؟

پاسخ: بونصرمشکان، دبیر مسعود غزنوی

ب) «دبیرِ کافی» به چه معناست؟

پاسخ: نویسنده‌ی باکفایت

۳) گوینده ی عبارت زیر، از کدام فضیلت‌های اخلاقی برخوردار است؟
«آن چه دارم از حُطامِ دنیا حلال است و کفایت است و به هیچ زیادت حاجت مند نیست.»

پاسخ: ۱) قانع بودن
۲) بلند نظری
۳) توجه داشتن به حلال و حرام بودن مال
۴) بی اهمّیتی به مادیات و ثروت‌های دنیایی

۴) درباره‌ی مناسبت مفهومی بیت زیر و متن درس توضیح دهید.

حساب خود این جا کن، آسوده دل شو / میفکن به روز جزا کار خود را _{(صائب تبریزی)}

پاسخ: بیت بالا و متن بیت «حساب این نتوانم داد و نگویم که مرا سخت دربایست نیست؛ …» هر دو اشاره به این دارد که آدمی باید پیش از مرگ به حساب کردارهای خود برسد و آخرت خود را به دنیا نفروشد.

توجه: برای مشاهده معنی و آرایه های درس دوم فارسی یازدهم، وارد لینک «معنی و آرایه های درس دوم فارسی یازدهم قاضی بست» شوید.

قبلی: معنی گنج حکمت همت فارسی یازدهم
جواب کارگاه متن پژوهی درس اول فارسی یازدهم
معنی شعر نیکی درس اول فارسی یازدهم
معنی شعر ستایش لطف خدا فارسی یازدهم

توجه: شما دانش آموزان عزیز و کوشا می توانید برای دسترسی سریع تر و بهتر به مطالب کمک درسی کتاب فارسی پایه یازدهم متوسطه دوم ، کلمه و عبارت « ماگرتا » را به همراه مطلب مورد نظر خود جستجو کنید.

در انتها امیدواریم که مقاله جواب و پاسخ سوالات قلمرو های کارگاه متن پژوهی صفحه ۲۱ و ۲۲ و ۲۳ درس ۲ دوم ادبیات فارسی یازدهم ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. سوالات خود را در بخش نظرات بیان کنید.