جواب درس پنجم جامعه شناسی یازدهم انسانی

جواب درس پنجم جامعه شناسی یازدهم انسانی ؛ در این مطلب به پاسخ و جواب سوالات گفت و گو کنید ، مقایسه کنید ، با هم تکمیل کنید ، مفاهیم اساسی و خلاصه کنید صفحه ۳۹ ، ۴۲ ، ۴۴ و ۴۵ درس ۵ پنجم «باور‌ها و ارزش‌های بنیادین فرهنگ غرب» کتاب جامعه شناسی ۲ پایه یازدهم رشته انسانی پرداخته ایم. در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا ، همراه ما باشید.

همچنین بخوانید: جواب درس چهارم جامعه شناسی یازدهم انسانی

جواب گفت و گو کنید صفحه ۳۹ درس ۵ جامعه شناسی یازدهم

پیش از این، رفتار دنیاگرایانی که در جهان معنوی و دینی زندگی می‌کنند و دین‌دارانی که در جهان سکولار زندگی می‌کنند با هم مقایسه شده است. با تأمل در این مقایسه، درباره نقش فرهنگ غالب در جهت‌گیری افراد گفت‌وگو کنید.

آیا عقاید و رفتارهای دینی، آثار دنیوی ندارند و آیا بیان آثار دنیوی آنها اشکالی دارد؟ در چه صورت پرداختن به آثار دنیوی عقاید و رفتارهای دینی مشکل‌ساز می‌شود؟

پاسخ: عقاید و رفتارهای دینی ، آثار دنیوی هم دارد. و بیان آنها هیچ اشکالی ندارد.
در صورتی که پرداختن به آنها فقط برای اهداف دنیوی باشد مشکل بوجود می آید.
در فرهنگ معنوی و دینی، معمولا پرداختن به آثار دنیوی، به عنوان یک مسیر و راه و وسیله ای است که در راستای اهداف عالیه معنوی است. و در صورتی که افرادی که فرهنگ غالب در جامعه آنها، فرهنگ دینی باشد، به آثار دنیوی بیشتر توجه داشته باشند، مجبور هستند رفتار دوگانه داشته باشند. و رفتارهای غیر دینی و دنیوی خود، توجیه دینی می دهند.

پاسخ مقایسه کنید صفحه ۴۲ درس پنجم جامعه شناسی یازدهم

تفاوت حقوق بشر را در دو فرهنگ دینی و سکولار بیان کنید.

پاسخ: ۱- بعد معنوی (خدامحوری، انسان محوری)؛ در نگاه اسلامی همه چیز بر محور خداوند و خالق هستی به عبارتی خدامحوری است، اما در تفکرات غربی بر عکس نگاه بر محوریت انسان (اومانیسم) است. از این‌رو، اعلامیه حقوق بشر نیز بر محوریت تفکرات غربی تدوین شده و همه چیز را حول محور انسان دیده است. در صورتی که به اعتقاد مسلمانان مذهب منشأ حقوق بشر است و حقوق انسان تنها زمانی می‌‌تواند به رسمیت شناخته شده و به اجرا درآید که ملهم از منبع الهی باشد. بر این مبنا، اصولاً نظام حقوق بشر در اسلام یک نظام حقوق دینی است.

۲- کرامت و حیثیت؛ کرامت و حیثیتی که در اعلامیه جهانی حقوق بشر از آن یاد می‌شود، پشتوانه منطقی و فلسفی ندارد و مشخص نکرده است که چرا انسان دارای این وصف شده است، ولی در اعلامیه اسلامی، اساس این کرامت را مقام جانشینی خداوند «خلیفه الله» می‌داند که آفریدگار جهان به او اعطا کرده است و دیگر این که اعلامیه اسلامی به تربیت روحی و بالا بردن سطح اخلاق و معنویات و فضایل انسانی پرداخته که اعلامیه جهانی در مورد آن سکوت نموده است.

۳- آزادی؛ توجه به آزادی از نقاط افتراق دو اندیشه دینی و غربی بویژه در موضوع حقوق بشر است. در تفکر غربی که در اعلامیه جهانی حقوق بشر نیز بر آن تصریح دارد، توجه به آزادی و حقوق انسانی متناسب با گریز از اندیشه دینی صورت گرفته است و آزادی انسان را به‌صورت مطلق و یله و رها دیده است. در صورتی که در حقوق جهانی اسلام برخورداری از آزادی مشروط به عدم اخلال در انجام تکالیف فردی و اجتماعی ناشی از حقوق مردم جامعه می‌باشد.

۴- نادیده گرفته شدن برخی از حقوق انسانی در اعلامیه جهانی حقوق بشر؛ برخی از حقوق مربوط به حیات بشری که در اعلامیه جهانی حقوق بشر نیامده، اما در اعلامیه اسلامی مورد توجه و تصریح قرار گرفته است. مثل ممنوعیت استعمارگری و حق مبارزه با آن یا حق مقابله با تجاوز به حیات انسان و نیز حق زندگی در محیط پاک و دور از مفاسد اخلاقی و داشتن امنیت دینی علاوه بر امنیت‌های مربوط به جان و خانواده و ناموس و نیز اشاره به لزوم حفظ حرمت انسان حتی پس از حیات او و محترم شمردن جنازه او. 

حل مقایسه کنید صفحه ۴۴ درس ۵ جامعه شناسی یازدهم

با توجه به آنچه گفته شد، ویژگی‌های روشنگری غرب و پیامدهای آن را در دوره‌های زمانی زیر مقایسه کنید.

روشنگری

پاسخ: این موارد صورت‌های مختلف روشنگری خاص در ۴۰۰ سال اخیر در غرب هستند.
– در قرن‌های هفدهم و هجدهم، رویکرد عقل‌گرایی منجر به ایجاد دئیسم یا دین بدون مذهب و شریعت شد، که در آن به خدا اعتقاد داشت ولی وحی الهی را مرجع علم نمی‌دانست و یافته‌های عقلی را علمی می‌دانست.
– در قرن‌های نوزدهم و بیستم، رویکرد حس‌گرایانه منجر به ایجاد نوعی علم تجربی و ابزاری سکولار شد که علاوه بر وحی، دین را نیز نفی می‌کرد و علوم تبدیل به دانش ابزاری در خدمت اهداف دنیوی انسان شده بودند و بنابراین توان داوری درباره آرمان‌های انسان را نداشتند.
– در پایان قرن بیستم، تجربه‌گرایی نیز افول کرد که بدین ترتیب معرفت از همه‌ ابزار شناختی خود (وحی، عقل و تجربه) محروم شد. بنابراین بحران معرفتی روی دارد.

جواب با هم تکمیل کنید صفحه ۴۴ درس پنجم جامعه شناسی یازدهم

جواب صفحه درس ۵ جامعه شناسی یازدهم

سکولاریسم، ….

پاسخ: عقاید و ارزش‌های بنیادین فرهنگ غرب، هستی‌ شناسی، انسان‌شناسی، معرفت‌شناسی، سکولاریسم آشکار، سکولاریسم پنهان، روشنگری عام، روشنگری خاص، رویکرد عقل‌گرایانه، اومانیسم، دئیسم، رویکرد حس‌ گرایانه و علوم تجربی سکولار و …

جواب صفحه درس ۵ جامعه شناسی یازدهم

– سکولاریسم، پاسخ فرهنگ معاصر غرب به پرسش‌های هستی شناسانهٔ بشر است.

پاسخ: – سکولاریسم به دو نوع آشکار (انکار صریح ابعاد غیر مادی) و پنهان (قرار دادن بخش‌هایی از عقاید معنوی در خدمت نظام دنیوی) در غرب وجود دارد.
– روشنگری به دو معناست معنای عام آن در فرهنگ‌های دیگر به‌ جز غرب نیز دیده می‌شود.
– عقل و وحی دو روش شناخت حقیقت‌اند و در معنای خاص که مختص فرهنگ غرب است تنها شناخت حقایق از راه عقل مد نظر است و وحی کنار گذاشته می‌شود.
– روشنگری خاص در قرن ۱۷ و ۱۸ رویکرد عقل‌ گرایانه داشت و به دئیسم (دین بدون شریعت) منجر شد. در قرن ۱۹ و ۲۰ رویکرد حس ‌گرایانه داشت و به ایجاد علوم تجربی سکولار منجر شد و در پایان قرن 20 با افول تجربه‌ گرایی دچار بحران معرفت‌شناسی شد.
– در فرهنگ اسلامی، انسان به‌عنوان برترین آیت و نشانهٔ خداوند سبحان و خلیفهٔ او روی زمین است.
– اومانیسم، مهم‌ترین ویژگی انسان شناختی فرهنگ معاصر غرب است.

همچنین بخوانید: جواب درس سوم جامعه شناسی یازدهم انسانی

توجه: شما دانش آموز پایه یازدهم رشته علوم انسانی می توانید برای دسترسی سریع و آسان تر به جواب تمرینات و فعالیت های دروس کتاب جامعه شناسی یازدهم متوسطه دوم ، در انتهای عنوان خود عبارت «ماگرتا» را نیز در گوگل جستجو کنید.

✅ در انتها امیدواریم که مقاله جواب سوالات درس ۵ پنجم کتاب جامعه شناسی پایه یازدهم متوسطه دوم ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. شما می توانید سوالات خود را در بخش نظرات بیان کنید. 🌹