معنی و آرایه های شعر یاران عاشق درس یازدهم فارسی یازدهم

معنی و آرایه های شعر یاران عاشق درس یازدهم فارسی یازدهم ؛ در این نوشته با معنی کلمات و آرایه های قلمرو ادبی و زبانی و فکری شعر یاران عاشق درس ۱۱ یازدهم کتاب ادبیات فارسی یازدهم متوسطه دوم رشته های تجربی و ریاضی و انسانی و فنی حرفه ای آشنا می شوید. در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا همراه ما باشید.

همچنین بخوانید: معنی و آرایه های درس دوازدهم فارسی یازدهم

معنی و ارایه های ادبی شعر 11 یازدهم فارسی یازدهم یاران عشق

قالب و وزن شعر یاران عشق چیست ؟

پاسخ: قالب: مثنوی / وزن: فعولن فعولن فعولن فعل

۱- بیا عاشقی را رعایت کنیم / ز یاران عاشق حکایت کنیم

معنی: بیا راه و رسم عاشقی را به جای آوریم و عشق را گرامی بداریم و از دوستان عاشق پیشه (آزادگان و شهیدان) سخن بگوییم.

قلمرو ادبی: واج آرایی: آ، ع
جناس ناهمسان: عاشق و عاشقی
واژه آرایی: کنیم؛ ردیف
رعایت عاشقی کردن کنایه از حرکت عشق را نگاه داشتن.

پیام: یادکرد عاشقان

۲- از آن‌ها که خونین سفر کرده اند / سفر بر مدار خطر کرده اند

معنی: بیایید از آنهایی که در راه عشق به شهادت رسیده‌اند و همواره سفرشان با خطر همراه بوده است، حکایت کنیم.

قلمرو زبانی: مدار: جای دور زدن و گردیدن

قلمرو ادبی: خونین، سفر کردن: کنایه از شهید شدن
سفر بر مدار خطر کردن: کنایه از به جان خریدن خطرات عشق (شهادت)
واژه آرایی: سفر، کرده اند
واج آرایی: ر

پیام: یادکرد شهید

۳- از آن‌ها که خورشید فریادشان / دمید از گلوی سحرزادشان

معنی: از آن کسانی یاد کنیم که فریاد همچون خورشیدشان از دهانی می‌دمد که صبح از آنجا طلوع می‌کند. (فریاد شهیدان همه‌گیر و روشنگر بوده است.)

قلمرو زبانی: دمیدن : طلوع کردن
سحرزاد: زاییده سحر

قلمرو ادبی: فریاد، گلو: تناسب
خورشید فریاد: اضافه تشبیهی
گلوی سحرزاد: تشخیص
فریاد، گلو: تناسب
خورشید، سحر: تناسب
سحر زاد: کنایه از نورانی و معنوی
واج آرایی: ش
گلو:‌ مجاز از وجود

پیام: شهیدان فریاد روشنگرانه دارند.

۴- چه جانانه چرخ جنون می‌زنند / دف عشق با دست خون می‌زنند

معنی: آن ها چه عاشقانه، دیوانه وار می رقصند و با دست خونین دف عشق را می نوازند (و صدای موسیقی عشق را به گوش همگان می رسانند).

قلمرو زبانی: جانانه: با همه وجود، از ته قلب، عاشقانه
چرخ جنون می زنند: رقص عاشق وار، رقص درویشانه
دف: ساز کوبه‌ای
دست خون: در قمار، آخرین دور بازی برای کسی که همه‌چیز خود را باخته و خشمگین باشد و بر سر عضوی از اعضای بدن خود یا کسان خود گرو ببندد.

قلمرو ادبی: دف عشق: اضافه تشبیهی (تشبیه فشرده، تشبیه رسا)
دست خون: دست خونین، کنایه از شهادت
چرخ زدن و دف زدن: کنایه از شادی کردن
واج آرایی: «ن»
دف عشق با دست خونین زدن: کنایه از جان فشاری همراه با شادی
واژه آرایی: می زنند

پیام: به استقبال مرگ رفتن

۵- به رقصی که بی پا و سر می‌کنند / چنین نغمه عشق سر می‌کنند

معنی: با تمام وجودشان به رقص مرگ را آغاز می کنند و این چنین با شادی از عشقشان یعنی شهادت در راه خدا سخن می گویند.

قلمرو زبانی: نغمه: آواز

قلمرو ادبی: پا، سر : تناسب
نغمه عشق: اضافه تشبیهی
سر کردن: سردادن و آواز خواندن
بی پا و سر رقص کردن: کنایه از با همه وجود رقصیدن، متناقض نما
رقص، نغمه، پا، سر: تناسب
واژه آرایی: سر، می کنند

پیام: به استقبال شهادت رفتن

۶- هلا منکر جان و جانان ما / بزن زخم انکار بر جان ما

معنی: هان، ای کسی که معشوق ما را انکار می‌کنی، با انکارت که همچون زخمی است، ما را مجروح کن.

قلمرو زبانی: هلا: آگاه باش؛ هان
منکر: انکار کننده
جانان: دلبر
زخم: ضربه

قلمرو ادبی: زخم انکار: اضافه تشبیهی ( فشرده)
منکر، انکار: اشتقاق
واج آرایی: ج، ن ، ا
واژه آرایی: جان، ما

پیام: به انکار دشمن توجه نمی کنم

۷- بزن زخم، این مرهم عاشق است / که بی زخم مردن غم عاشق است

معنی: ای دشمن، آسیب و ضربه‌ی خود را بر عاشق بزن؛ این آسیب و آزار تو برای او مثل مرهم است؛ زیرا بدون زخم مردن برای عاشق عین غم و مصیبت است.

قلمرو زبانی: مرهم: التیام دهنده، دارویی که روی زخم گذارند
که: زیرا که

قلمرو ادبی: مرهم بودن زخم: متناقض نما
تشبیه: زخم مثل مرهمی برای عاشق است
تکرار (واژه آرایی): زخم، عاشق

پیام: انکار دشمن مرهم عاشق است.

۸- مگو سوخت جان من از فرط عشق / خموشی است‌ هان، اولین شرط عشق

معنی: شکایت و گله نکن که جان من از عشق فراوان سوخت و نابود شد. آگاه باش که سکوت و خاموشی، اولین شرط عاشقی است.

قلمرو زبانی: هان: آگاه باش
فرط،: شدت، فراوانی
خموش: ساکت بودن

قلمرو ادبی: جان سوختن: کنایه از رنج کشیدن
فرط، شرط: جناس
تکرار (واژه آرایی): عشق
جناس: جان و هان

پیام: سکوت شرط عشق است.

۹- ببین لاله‌هایی که در باغ ماست / خموشند و فریادشان تا خداست

معنی: توجه کن! این شهیدان راه خدا همچون لاله های آرام و بی صدا در زیر خاک خفته اند و سخنی نمی گویند اما راهشان ادامه دارد و حالا بسیاری از عاشق دیگر از زبان آنها سخن می گویند و آهنگ عشق سر می دهند.

قلمرو زبانی: خموش: ساکت

قلمرو ادبی: لاله‌هایی: نماد شهید
باغ: استعاره از میهن و سرزمین
لاله، باغ: تناسب
خموش بودن و رسیدن فریاد تا خدا: متناقض نما
لاله‌ها خموشند و فریاد می‌زنند: جانبخشی
فریاد تا خدا بودن: کنایه از بی نهایت، اغراق
واژه آرایی: است

۱۰- بیا با گل لاله بیعت کنیم / که آلاله‌ها را حمایت کنیم

معنی: بیایید با عاشقان و شهیدان پیمان ببندیم تا راهشان را ادامه دهیم و و از آن‌ها و آرمان‌هایشان پشتیبانی کنیم.

قلمرو زبانی: آلاله: شقایق، لاله وحشی
بیعت کردن: پیمان بستن

قلمرو ادبی: لاله، آلاله: نماد شهید
واج آرایی «ل» و «ا»
جانبخشی
واژه آرایی: کنیم

پیام: وفاداری به آرمان شهید

معنی کلمات و واژه های شعر یاران عشق درس یازدهم فارسی یازدهم

مدار: پیرامون، پهنه، مسیر
هلا: ندایی برای آگاه کردن، هان، آهای
منکر: منکِر: انکار کننده
فرط: شدت
انکار: باور نکردن، نپذیرفتن، نفی کردن

خاموشی: سکوت، تاریکی
هان: آگاه باش
گل لاله: سرده‌ای از تیرهٔ سوسنیان
آلاله: سرده ای از گیاهان علفی یک ساله
بیعت: پیمان بستن

مرهم: هر دارویی که روی زخم گذارند، التیام بخش.
چنبر: حلقه و هر چیز حلقه مانند؛ چنبر نفس: چنبر زدنِ مارِ نفس.

همچنین بخوانید: جواب قلمرو های کارگاه متن پژوهی درس دوازدهم فارسی یازدهم

توجه: شما دانش آموزان عزیز و کوشا می توانید برای دسترسی سریع تر و بهتر به مطالب کمک درسی کتاب فارسی پایه یازدهم متوسطه دوم ، کلمه و عبارت « ماگرتا » را به همراه مطلب مورد نظر خود جستجو کنید.

در انتها امیدواریم که مقاله معنی و آرایه های ادبی و زبانی شعر یاران عشق درس 11 یازدهم ادبیات فارسی یازدهم ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. سوالات خود را در بخش نظرات بیان کنید.