جواب خودارزیابی درس دهم علوم و فنون دوازدهم انسانی ⚡️ صفحه ۱۰۳

جواب خودارزیابی درس دهم علوم و فنون ادبی دوازدهم انسانی ؛ در این مطلب به پاسخ و جواب سوالات خودارزیابی صفحه ۱۰۳ درس ۱۰ دهم «سبک شناسی دوره معاصر و انقلاب اسلامی» کتاب علوم و فنون ادبی ۳ پایه دوازدهم رشته انسانی پرداخته ایم. در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا ، همراه ما باشید.

همچنین بخوانید: جواب کارگاه تحلیل فصل سوم علوم و فنون دوازدهم انسانی

جواب خودارزیابی صفحه ۱۰۳ درس ۱۰ دهم علوم و فنون ادبی دوازدهم

۱- دو مورد از ویژگی‌های زبانی شعر معاصر (تا انقلاب اسلامی) را بنویسید.

پاسخ: زبان و واژگان شعری در قصاید دوره انقلاب به سبک خراسانی نزدیک است. / واژگان متناسب با دین، جبهه و جنگ، شهادت، ایثار و وطن دوستی در شعر و نثر این دوره بیشتر می شود. / باستان گرایی و علاقه به واژه های کهن و آشنایی زدایی در زبان شعر این دوره دیده می شود.

۲- وضعیت حماسه و عرفان را در شعر دوره انقلاب بنویسید.

پاسخ: به دلیل ضرورت های سیاسی و اجتماعی (بروز انقلاب اسلامی و جنگ ایران و عراق) روح حماسه و عرفان در شعر این دوره بسیار آشکار است. در حماسه، به دلیل رخدادهای سیاسی آن دوره، بعد زمینی بر بعد اساطیری حماسه غلبه دارد و در عرفان نیز بعد آسمانی به دلیل رواج ارزش های اسلامی و معنوی غلبه می کند. نتیجه تلفیق این دو بینش را در قالب جدیدی از شعر انقلاب به عنوان غزل حماسی (غزل – حماسه) می توان دید.

۳- از ویژگی‌های زبانی نثر معاصر (تا انقلاب اسلامی) دو مورد را بنویسید.

پاسخ: زبان داستان ها، به ویژه در زمان جنگ بیشتر عامیانه است.
ساده نویسی در نثر رواج دارد.
واژه های مربوط به فرهنگ ایثار، جنگ، شهادت، مبارزه و مقاومت به نثر راه پیدا می کند. (مانند شعر)

۴- با توجّه به شعر زیر به پرسش‌ها پاسخ دهید.

پیش از تو آب معنی دریا شدن نداشت / شب مانده بود و جرئت فردا شدن نداشت
بسیار بود رود در آن برزخ کبود / امّا دریغ، زهره دریا شدن نداشت
در آن کویر سوخته، آن خاک بی بهار / حتی علف اجازهٔ زیبا شدن نداشت
گم بود در عمیق زمین شانه بهار / بی تو ولی زمینهٔ پیداشدن نداشت
دل‌ها اگرچه صاف، ولی از هراس سنگ / آیینه بود و میل تماشا شدن نداشت
چون عقده‌ای به بغض فرو بود حرف عشق / این عقده تا همیشه سرِ واشدن نداشت سلمان هراتی

الف) ویژگی‌های زبانی، ادبی و فکری شعر را بنویسید. (از هر یک دو مورد)

پاسخ: سطح زبانی: – واژگان مفاهیم انتزاعی دارند: آب، دریا، برزخ کبود و…
– استفاده از واژه‌ای کهن (باستان گرایی): هراس، دریغ، زهره و…
– واژگان آن بیشتر به سبک خراسانی نزدیک‌تر است.
– آشنایی زدایی زبانی و روی آوردن به ترکیب‌های بدیع و بی سابقه دارد: «گم بود در عمیق زمین شانهٔ بهار»

سطح ادبی: – قالب شعر همان قالب سنتی (غزل) است.
– علاقهٔ شدید به کاربرد صور خیال در شعر.
– به کار بردن آرایه‌های استعاره، تشبیه، استعاره، کنایه، مجاز، ایهام، تشخیص و…
– استفاده از نماد: آب، رود، دریا، و…
– صراحت کلام در آن دیده می‌شود.

سطح فکری: – مضمون شعر بیانگر خفقان و نبود آزادی است.
– مفاهیم شعری آن انتزاعی است؛ مثل سرکوب، نبودن آزادی، اسارت، خفقان، عدم اتحاد نیروها و…
– بعد زمینی آن بر نگرش عرفانی غلبه دارد.

ب) بیت اوّل را تقطیع هجایی کنید و پس از تعیین وزن آن، یک اختیار شاعری زبانی و یک اختیار وزنی به کار رفته را مشخّص کنید.

پاسخ: در تصویر زیر می توانید مشاهده کنید:

ادامه پاسخ: – اختیار شاعری (زبانی): امکان حذف همزه در پیش از تو
– اختیار شاعری (زبانی): تغییر کمیت مصوت‌ها: کوتاه تلفظ کردن مصوت بلند در هجای هفتم مصرع اول
– اختیار شاعری (وزنی): بلند تلفظ کردن هجای پایانی مصراع اول و دوم

۵- متن زیر را از نظر قلمرو ادبی تحلیل کنید.

این تنگ عیشی برای او (مولوی) نوعی ریاضت نفسانی بود؛ ناشی از خسّت و خشک‌دستی نبود. از زندگی فقط به‌قدر ضرورت تمتّع می‌برد. بیش از قدر ضرورت را موجب دور افتادن از خط سیر روحانی خویش می‌یافت. عبدالحسین زرین‌کوب

پاسخ: این نثر از نمونه های شرح حال نویسی ادبیات معاصر است؛ می توان آن را دارای نوعی سبک فردی، که از ویژگی های رایج نثر معاصر است، یعنی نام نویسنده اش (زرین کوب) نامید. جملات آن کوتاه، صریح، توصیفی و عینی است. (به توصیف ساده زیستی مولانا پرداخته است) لحنی صمیمی، اما جدی دارد. زبان آن فاخر و از عبارات عامیانه دور است، اما مصنوع یا فنی نیست، زیرا سجع پردازی و تمایل به بهره گیری از واژگان دشوار و هماهنگ، عبارات عربی و… در آن دیده نمی شود.

پاسخ دیگر: – این نثر در قالب «شرح حال» نوشته شده است.
– خشک دستی: کنایه از بخیل بودن / دور افتادن از خط سیر روحانی: فاصله گرفتن از معنویت.

همچنین بخوانید: جواب خودارزیابی درس نهم علوم و فنون دوازدهم انسانی

توجه: شما دانش آموز پایه دوازدهم رشته علوم انسانی می توانید برای دسترسی سریع و آسان تر به جواب تمرینات و سوالات دروس کتاب علوم و فنون ادبی ۳ دوازدهم متوسطه دوم ، در انتهای عنوان خود عبارت «ماگرتا» را نیز در گوگل جستجو کنید.

✅ در انتها امیدواریم که مقاله جواب سوالات خودارزیابی درس 10 دهم صفحه 103 کتاب علوم و فنون ادبی پایه دوازدهم متوسطه دوم ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. شما می توانید سوالات خود را در بخش نظرات بیان کنید. 🌹