جواب کارگاه تحلیل فصل سوم علوم و فنون یازدهم انسانی ⭕️ صفحه ۷۷ و ۷۸

جواب کارگاه تحلیل فصل سوم علوم و فنون ادبی یازدهم انسانی ؛ در این مطلب به پاسخ و جواب سوالات کارگاه تحلیل فصل ۳ سوم صفحه ۷۷ و ۷۸ کتاب علوم و فنون ادبی ۲ پایه یازدهم رشته انسانی پرداخته ایم. در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا ، همراه ما باشید.

همچنین بخوانید: جواب خودارزیابی درس نهم علوم و فنون یازدهم انسانی

جواب کارگاه تحلیل فصل ۳ سوم صفحه ۷۷ و ۷۸ علوم و فنون ادبی یازدهم انسانی

۱) غزل زیر را بخوانید و موارد خواسته شده را پاسخ دهید:

جان به لب داریم و همچون صبح خندانیم ما / دست و تیغ عشق را زخم نمایانیم ما
از سیاهی داغ ما هرگز نمی‌آید برون / در سواد آفرینش آب حیوانیم ما
پشت چون آیینه بر دیوار حیرت داده‌ایم / واله خار و گل این باغ و بستانیم ما
از شبیخون خمار صبحدم آسوده‌ایم / مستی دنباله‌دار چشم خوبانیم ما
خرقه از ما می‌ستاند نافهٔ مشکین نفس / از هواداران آن زلف پریشانیم ما
حلقه چشم غزالان حلقهٔ زنجیر ماست / دائم از راه نظر در بند و زندانیم ما
گر چراغ بزم عالم نیست صائب کلک ما / چون ز بخت تیره دائم در شبستانیم ما؟ صائب

الف) ویژگی‌های شعر صائب را در غزل بررسی کنید.

پاسخ: قالب شعر (غزل) اولین نمود شعر صائب است. چرا که وی بع غزب‌سرایی شهره است. مضامین هنرمندانه و تازه از دیگر مختصات شعری اوست که در این غزل در قالب تصویرسازی‌های خلاقانه و هنرمندانه نمود یافته است؛ استعاره‌های پیاپی و تشبیهات فراوان ابزاری هستند که در این غزل به خدمت شاعر در آمده‌اند و مضامین را به تصویر کشیده‌اند. چنان که در بیت دوم مضمون مورد نظر خود را بسیار پیچیده مطرح نموده است.

ب) شعر را از نظر زیبایی‌شناسی تحلیل نمایید.

پاسخ: بیت اول: جان به لب داشتن: کنایه از در زحمت و رنج فراوان بودن/ صبح‌خندان: استعاره از نوع تشخیص/ ما همچون صبح خندانیم: تشبیه گسترده/ دست و تیغ عشق: تشخیص/ زخم نمایانیم ما: تشبیه گسترده.
بیت دوم: از سیاهی بیرون نیامدن: کنایه از دائمی بودن غم/ بین «سیاهی» و «سواد» و «آب حیوان» تناسب (مراعات نظیر) وجود دارد/ آب حیوانیم ما: تشبیه
بیت سوم: دیوار حیرت: تشبیه (فشرده) چون آیینه پشت داده‌ایم: تشبیه
بیت چهارم: مصراع دوم تشبیه دارد.
بیت پنجم: خرقه از ما می‌ستاند: کنایه از این‌که ما را گمراه می‌کند/ نافه‌ی مشکین نفس: استعاره از معشوق/ زلف پریشان: نماد کثرت
بیت ششم: غزالان: استعاره از معشوق زیبارو (زیبارویان) / زنجیر: مجاز است در معنای گرفتاری / بین حلقه‌ی اوّل و حلقه‌ی دوم جناس تام وجود دارد./ در بند بودن: کنایه از اسیر بودن و گرفتار بودن.
بیت هفتم: کلک، مجاز از شعر است/ چراغ بزم عالم شدن: کنایه از تاثیرگذاری و زبانزدی شدن/ دائم در شبستان بودن: کنایه از گمنام و ناشناس بودن.

پ) وزن شعر را بنویسید.

پاسخ: وزن شعر: فاعلاتن، فاعلاتن، فاعلاتن، فاعلن

۲) متن زیر را از نظر زیبایی‌شناسی و ویژگی‌های فکری بررسی نمایید:

«مجموعه‌ای می‌بایست از هر دو عالم روحانی و جسمانی که هم محبّت و بندگی به کمال دارد و هم علم و معرفت به کمال دارد تا بار امانت مردانه و عاشقانه در سفت جان کشد.» نجم‌الدّین رازی

پاسخ: از نظر زیبایی‌شناسی: عبارت بالا برگزیده از کتاب مرصادالعباد است که نثر بسیار زیبا و صوفیانه‌ای دارد. کاربرد آرایه‌هایی مانند تضاد (روحانی و جسمانی)، تشبیه (بار امانت) و همچنین تلمیح اشاره به آیه‌ی «إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمانَةَ عَلَی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ الْجِبالِ فَأَبَیْنَ أَنْ یَحْمِلْنَها وَ أَشْفَقْنَ مِنْها وَ حَمَلَهَا الْإِنْسانُ إِنَّهُ کانَ ظَلُوماً جَهُولاً» (سوره‌ی احزاب، آیه‌ی ۷۲) بر زیبایی اثر افزوده است.

از نظر فکری: عبارت بالا بیانگر این نکته لطیف عرفانی است که انسان دو بُعد روحانی و جسمانی دارد و همین بُعد روحانی او باعث شده است که از سایر موجودات برتر باشد و لایق به دوش کشیدن امانات الهی (عشق، معرفت) شود.

همچنین بخوانید: جواب خودارزیابی درس هشتم علوم و فنون یازدهم انسانی

توجه: شما دانش آموز پایه یازدهم رشته علوم انسانی می توانید برای دسترسی سریع و آسان تر به جواب تمرینات و سوالات دروس کتاب علوم و فنون ادبی یازدهم متوسطه دوم ، در انتهای عنوان خود عبارت «ماگرتا» را نیز در گوگل جستجو کنید.

✅ در انتها امیدواریم که مقاله جواب سوالات کارگاه تحلیل فصل 3 سوم صفحه ۷۷ و ۷۸ کتاب علوم و فنون ادبی پایه یازدهم متوسطه دوم ؛ برای شما دانش آموزان عزیز مفید بوده باشد. شما می توانید سوالات خود را در بخش نظرات بیان کنید. 💖